ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އަށް ޒިޔާރަތް ކުރުމަކީ ﷲ އަށް ކުއްތަންވުމުގެ ގޮތުން ކުރެވޭނެ އެންމެ ހެޔޮ ޢަމަލު ކަމުގައިވާނެ ކަމާއި މެދުގައި ޢިލްމުވެރިން އިއްތިފާގުވެލައްވައެވެ. މި ޒިޔާރަތުގައި ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ މިސްކިތަށް ޒިޔާރަތް ކުރުމަށްވެސް ނިޔަތް ގަންނަން ވާނެއެވެ. އެހެނީ، އެމިސްކިތުގައި ކުރެވޭ އެންމެ ނަމާދަކީ އެހެން އެއްވެސް މިސްކިތެއްގައި ކުރެވޭ އެއްހާސް ނަމާދާއި އެއްފަދަ ނަމާދެއްކަން ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ބަޔާން ކުރައްވާފައިވެއެވެ. ޙަދީޘް ކުރައްވާފައިވެއެވެ. (لَا تُشَدُّ الرِّحَالُ إلَّا إلَى ثَلَاثَةِ مَسَاجِدَ : الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَمَسْجِدِ الرَّسُولِ وَبَيْتِ الْمَقْدِسِ ) މާނައަކީ: ”ތިންމިސްކިތަކަށް މެނުވީ ދަތުރު ހަދާފައި ދިޔުމެއް ނެތެވެ. މަސްޖިދުލް ޙަރާމާއި، ރަސޫލާގެ މިސްކިތާއި އަދި ބައިތިލް މަގްދިސް އެވެ.“ އަދިވެސް ޙަދީޘް ކުރައްވާފައިވެއެވެ. (مَنْ زَارَ قَبْرِي وَجَبَتْ لَهُ شَفَاعَتِي ) މާނައަކީ: ”ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ ގަބުރުފުޅަށް ޒިޔާރަތް ކޮށްފި މީހާ އަށް ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ ޝަފާޢަތް ވާޖިބު ވެއްޖެއެވެ.“ އަދިވެސް އެހެން ޙަދީޘެއްގައި ވެއެވެ. ( مَنْ زَارَ قَبْرِي بَعْدَ مَوْتِي ، كَانَ كَمَنْ زَارَنِي فِي حَيَاتِي ) މާނައަކީ: ”ތިމަންކަލޭގެފާނު ސުވަރުގެ ވަޑައިގަތުމަށްފަހުގައި ތިމަންކަލޭގެފާނަށް ޒިޔާރަތް ކުރިމީހާ، ތިމަންކަލޭގެފާނު ދުނިޔޭގައި ހުންނަވަނިކޮށް ޒިޔާރަތް ކުރިފަދަ އެވެ.“

މަދީނާ އަށް ޒިޔާރަތް ކުރުމުގެ އަދަބުތައް:

މަދީނާ އަށް ދަތުރުކުރާ ހިނދު އޭނާގެ ދަތުރަކީ ބަރަކާތް ލެއްވިގެންވާ އަދި ﷲ ގެ ޙަޟްރަތުގައި ގަބޫލު ވެގެންވާ ފަދަ ދަތުރެއް ކަމުގައި ލެއްވުން އެދި ގިނަ ގިނައިން ދުޢާ ކުރަންވާނެއެވެ. އަދި ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ މައްޗަށް ޞަލަވާތް ކިޔެވުން އިތުރު ކުރަން ވާނެއެވެ.

މަދީނާ އަށް ޒިޔާރަތް ކުރުމުގެ ކުރިން ފެންވަރާ ޠާހިރުވެ ރީތި ހެދުމެއް ލުން އެދެވިގެން ވެއެވެ.

ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ މިސްކިތާއި ހަމަވުމުން މިސްކިތަށް ވަނުމަށް ކަނާތުފައި އިސްކޮށް ނިކުތުމަށް ވާތުފައި އިސްކުރަންވާނެއެވެ.

ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ މިސްކިތަށް ވަދެ އެތަނުގައިވާ ”ރައުޟާ“ ނުވަތަ ”ސުވަރުގޭގެ ބިންކޮޅު“ ގައި ތަޙިއްޔަތުލް މަސްޖިދި ކުރާށެވެ. އަދި އެއަށްފަހު ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ގަބުރުފުޅަށް ޒިޔާރަތް ކުރާށެވެ. އަދި އަޑުހަރުނުކޮށް މަޑުމަޑުން ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އަށް ސަލާމް ކުރާށެވެ.

ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ގަބުރުފުޅަށް ޒިޔާރަތް ކުރާ ހިނދު އަންނަނިވި ޛިކްރު ކިޔާށެވެ. (السلام عليك يا رسول الله, السلام عليك يا نبي الله السلام عليك يا حبيب الله, السلام عليك يا خيرة خلق الله, السلام عليك يا صفوة الله, السلام عليك يا سيد المرسلين وخاتم النبيين, السلام عليك يا قائد الغر المحجلين, السلام عليك وعلى أهل بيتك الطيبين الطاهرين, السلام عليك وعلى أزواجك الطاهرات أمهات المؤمنين, السلام عليك وعلى أصحابك أجمعين, السلام عليك وعلى سائر عباد الله الصالحين, جزاك الله يا رسول الله أفضل ما جزى نبياً ورسولاً عن أمته, وصلى الله عليك كلما ذكرك الذاكرون, وغفل عن ذكرك الغافلون. أشهد أن لا إله إلا الله, وأشهد أنك عبده ورسوله, وأمينه وخيرته من خلقه, وأشهد أنك قد بلغت الرسالة, وأديت الأمانة, ونصحت الأمة, وجاهدت في الله حق حهاده )

ވަގުތު ދަތިވެއްޖެނަމަ މި ޛިކްރުގެ އެއްބައި ކީ ނަމަވެސް މައްސަލަ އެއް ނެތެވެ.

އެއަށްފަހު ކުޑަތަންކޮޅެއް ކުރިޔަށް ޖެހިލާފައި އަބޫބަކުރު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު އަށް ސަލާމް ކުރާށެވެ. އަދި އަންނަނިވި ޛިކްރު ކިޔާށެވެ. (السلام عليك يا خليفة رسول الله، السلام عليك يا صاحب رسول الله في الغار، السلام عليك يا رفيقه في الأسفار، السلام عليك يا أمينه على الأسرار، جزاك الله عن الإسلام والمسلمين خيراً، اللهم ارض عنه وارض عنا به )

އެއަށްފަހު ކުޑަތަންކޮޅެއް ކުރިޔަށް ޖެހިލާފައި ޢުމަރު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު އަށް ސަލާމް ކުރާށެވެ. އަދި އަންނަނިވި ޛިކްރު ކިޔާށެވެ. (السلام عليك يا أمير المؤمنين، السلام عليك يا من أيد الله به الدين، جزاك الله عن الإسلام والمسلمين خيراً، اللهم ارض عنه وارض عنا به )

ބަގީޢް އާއި އުޙުދު، އަދި ގުބާ އަށް ޒިޔާރަތް ކުރުން:

މަދީނާގައި ހޭދަކުރާ ކޮންމެ ދުވަހަކު ބަގީޢަށް ޒިޔާރަތް ކުރުމަކީ އެދެވިގެންވާ ކަމެކެވެ. ބަގީޢަށް ޒިޔާރަތް ކުރާ ހިނދުގައި އަންނަނިވި ޛިކްރު ކިޔާށެވެ. (السلام عليكم دار قوم مؤمنين، وإنا إن شاء الله بكم لاحقون، اللهم اغفر لأهل البقيع، اللهم اغفر لنا ولهم )

ގެއިން ވުޟޫކޮށްގެން ގުބާ މިސްކިތަށް ޒިޔާރަތް ކުރާށެވެ. އެހެނީ ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ކޮންމެ ހޮނިހިރު ދުވަހެއްގައި ގުބާ މިސްކިތަށް ޒިޔާރަތް ކުރައްވައެވެ. ބައެއް ފަހަރު ހިންގަވާފައެވެ. އަނެއްބައި ފަހަރަށް ސަވާރީ އެއްގައެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ޙަދީޘް ބަސްފުޅުގައި ވެއެވެ. (مَنْ تَطَهَّرَ فِي بَيْتِهِ ، ثُمَّ أَتَى مَسْجِدَ قُبَاءَ ، فَصَلَّى فِيهِ صَلَاةً كَانَ لَهُ كَأَجْرِ عُمْرَةٍ) މާނައަކީ: ”ގެއިން ވުޟޫކޮށްގެން، ގުބާ މިސްކިތަށް އައިސް، ނަމާދެއް ކޮށްފިނަމަ ޢުމްރާ އެއް ކުރުމުގެ ދަރުމަ އާއި ޘަވާބު އެމީހަކަށް ލިބޭނެއެވެ.“

އުޙުދުގެ މައިދާނަށާއި އެހަނގުރާމާގައި ޝަހީދުވީ ބޭކަލުންނަށް ޒިޔާރަތް ކުރުން. عن أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ : “ يَقُولُ خَرَجْتُ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِلَى خَيْبَرَ أَخْدُمُهُ ، فَلَمَّا قَدِمَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ رَاجِعًا وَبَدَا لَهُ أُحُدٌ ، قَالَ : “ هَذَا جَبَلٌ يُحِبُّنَا وَنُحِبُّهُ) މާތް ﷲ ރުއްސުންލެއްވި އަނަސް ބިން މާލިކްގެ ކިބައިން ރިވާވެގެން ވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. ”ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އަށް ޚިދުމަތް ކުރެއްވުމަށް ޓަކައި އެކަލޭގެފާނުގެ އަރިހުގައި ޚައިބަރަށް ނިކުމެ ވަޑައިގަތީމެވެ. އެނބުރި ވަޑައިގަތް މަގުމަތީގައި އުޙުދު ފަރުބަދަ ފެނިވަޑައިގަތުމުން ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ”މިއީ އަހަރުމެން ދެކެ ލޯބިވާ ފަރުބަދަ އެކެވެ. އަދި އަހަރުމެންވެސް އެފަރުބަދަ ދެކެ ލޯބިވަމެވެ.“

އުޙުދު ފަރުބަދައިގެ ކައިރީގައި ހިޖްރައިން 3 ވަނަ އަހަރުގައި މަޝްހޫރު އުޙުދު ހަނގުރާމަ ހިނގައިދިޔައެވެ. އަދި މި ހަނގުރާމާގައި 70 ޞަޙާބީން ޝަހީދުވެގެން ދިޔައެވެ. މިހުރިހާ ބޭކަލުންވެސް ފަސްދާނަލެވިފައިވަނީ އެމައިދާނުގައެވެ.

ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ވަރަށް ގިނައިން އުޙުދުގެ ޝަހީދުންނަށް ޒިޔާރަތް ކޮށް ހެއްދެވިއެވެ.

އުޙުދުގެ ޝަހީދުންނަށް ޒިޔާރަތް ކުރައްވާ ހިނދު އަންނަނިވި ދުޢާ ވިދާޅުވި އެވެ. (السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الدِّيَارِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُسْلِمِينَ ، وَإِنَّا إِنْ شَاءَ اللَّهُ لَلَاحِقُونَ أَسْأَلُ اللَّهَ لَنَا وَلَكُمُ الْعَافِيَةَ) މާނައަކީ: ”މުއިމިނުންނާއި މުސްލިމުންގެ ތެރެއިން މިގޯތީގެ އަހްލުވެރިންނަށް ސަލާމް ހުއްޓެވެ. ﷲ އިރާދަ ކުރެއްވިއްޔާ އަހަރުމެންވެސް އަދި ތިޔަބައިމީހުންނާއި ބައްދަލު ކުރާނަމެވެ. އަހަރުމެންނާއި ތިޔަބައިމނީހުންގެ ފާފަ ފުއްސަވައިދެއްވުން އެދި ﷲ ގެ ޙަޟްރަތުގައި ދަންނަވަމެވެ.“

އުޙުދު ހަނގުރާމާގައި ހިނގާ ދިޔަ ކަންތައްތަކުގެ ވާހަކަ ހަނދާން އާކޮށް ޢިބްރަތް ޙާޞިލް ކުރުން ހުއްޓެވެ.

އުޙުދު ފަރުބަދަ މައްޗަށް އެރުމުން ވަކި އިތުރު ދަރުމަ އާއި ޘަވާބު ލިބޭނެ ކަމަށް އެއްވެސް ދަލީލެއް އައިސްފައި ނުވެއެވެ.

މަދީނާގެ ޒިޔާރަތް ނިންމާލުން:

މަދީނާގެ ޒިޔާރަތް ނިންމާލާފައި ފުރައިގެން ދިޔުމުގެ ކުރިން މަސްޖިދުއްނަބަވީގައި ނަމާދުކޮށް ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އަށް ޒިޔާރްތް ކޮށް، ތިމާ މީހާގެ ފާފަ ފުއްސަވައި ދެއްވުމަށާއި ޢުމުރުގައި ބަރަކާތް ލެއްވުމަށާއި އަދި މިއީ ރަސޫލާގެ މަގްބަރާ އަށް ޒިޔާރަތް ކުރެވޭ އެންމެ ފަހު ފަހަރު ކަމުގައި ނުލެއްވުމަށާއި ގިނަގިނައިން މިބިމަށް އައިސް ރަސޫލާގެ މަގްބަރާ އަށް ޒިޔާރަތް ކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ދެއްވުން އެދި ތަކްރާރުކޮށް ދުޢާ ކުރުން އެދެވިގެން ވެއެވެ. والله أعلم.